Borelioza, a więc choroba z Lyme powodowana jest przez spiralną bakterię Borellia burgodorferi. To najpopularniejsza choroba roznoszona przez kleszcze. Znana jest od ponad 100 lat, ale dopiero w roku 1982 Willy Burgdorfer odkrył, że powodują ją bakterie żyjące w jelitach kleszczy.
Objawy boreliozy
Objawy boreliozy są zróżnicowane, a niekiedy przypominają symptomy innych schorzeń. Dlatego też chorobę z Lyme rozpoznają lekarze różnych specjalności. Najczęściej borelioza objawia się zaczerwienieniem wokół miejsca wkłucia kleszcza, które rozprzestrzenia się obwodowo. Jest to rumień wędrujący. Widać go po kilku dniach od ukąszenia kleszcza.
Jednak rumień nie pojawia się zawsze, ale jedynie w 40-60% przypadków. Ponadto dla boreliozy typowe są zmęczenie, bóle głowy czy zawroty. Może dojść do porażenia nerwu twarzowego, problemów z sercem, zapalenia stawów czy zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.
Zakażenie boreliozą
Do zakażenia dochodzi na skutek kontaktu z zakażonym kleszczem. Boreliozą nie można zarazić się od innej osoby. Borrellia to bakteria, która znajduje się w jelitach kleszcza, dlatego zanim trafi poprzez gruczoły ślinowe owada do krwi człowieka mija trochę czasu. Im więc kleszcz zostanie wcześniej usunięty, tym mniejsze jest ryzyko zakażenia się boreliozą.
Borelioza występuje wszędzie tam, gdzie żyją kleszcze. Wyróżnia się jednak kilka różnych gatunków tych owadów. W Europie żyje przede wszystkim kleszcz pospolity.
Jak zdiagnozować boreliozę?
Najczęściej borelioza diagnozowana jest na podstawie obecności wspomnianego już rumienia wędrującego. Rozwija się on wokół miejsca wkłucia kleszcza, rzadziej na innych partiach ciała. Wówczas lekarz przepisuje choremu antybiotyki. Wykonanie badania boreliozy bywa zbędne, gdyż na ogół nie można we wczesnych stadiach zakażenia wykryć przeciwciał przeciwko bakterii Borrelia. Na kolejnych etapach rozpoznanie choroby jest o wiele trudniejsze. Rumień bowiem zanika, a wiele osób zapomina o tym, że było ukąszonych przez kleszcza.
Dodatkowo wyniki badań laboratoryjnych nie zawsze potwierdzają boreliozę i wymagają zweryfikowania. Czasem można łatwo przegapić prawdziwą przyczynę dolegliwości. Najczęściej wykonuje się w tym przypadku badanie serologiczne, którego celem jest oznaczenie przeciwciała przeciw boreliozie. Jednak występować one mogą również w krwi osób zdrowych.
Obecnie standardem staje się wykonywanie badań wstępnych metodą ELISA i potwierdzenie ich testem Western blot. Najczęściej pozytywnych wyników badań serologicznych spodziewać się można po około miesiącu do zakażenia. Nie ma więc sensu wykonywanie badań zaraz po ukąszeniu przez kleszcza. Inaczej jest w przypadku PCT czy PCT Real Time.
Jak leczy się boreliozę?
W początkowym stadium boreliozę można dość łatwo wyleczyć antybiotykami. Jednak niektóre skutki utrzymują się po zakończeniu terapii. Wówczas trzeba zastosować leczenie wspomagające lub rehabilitację. Gdy na skórze pojawił się rumień, choremu podaje się doksycyklinę lub amoksycylinę przez kilkanaście dni. Czas zalecanej antybiotykoterapii wynosi około 30 dni.