Zaburzenia w pracy tarczycy, gorsza przemiana materii, szybsze starzenie się organizmu, nowotwory. A także: depresja, obniżona sprawność seksualna oraz problemy z sercem i stawami. Niedobór selenu może znacznie obniżać jakość życia. Jednocześnie – dążąc do zdrowia, szczupłej sylwetki i powstrzymania skutków upływu czasu – należy pamiętać, że nadmiar selenu może też poważnie szkodzić.
Ryby, wołowina lub indyk, orzechy brazylijskie, jajka, ryż – to główne źródła selenu. Znajduje się on również w produktach wzbogacanych o witaminy i mikroelementy, jak np. kaszki dla niemowląt czy płatki śniadaniowe. Przedawkowanie grozi zatruciem selenem, czyli selenozą.
Uwaga: selen
Dzienne zapotrzebowanie na selen w przypadku osób dorosłej zaspokoi około zjedzenie 100 gram dorsza lub ok. 150 gram tuńczyka, śledzia lub łososia. Jako że nie wszyscy lubią ryby, zwłaszcza w codziennej diecie –może dojść do niedoboru tego pierwiastka. Zwłaszcza gdy w diecie zabraknie również wołowiny lub mięsa z indyka. Jest to szczególnie ważne w przypadku kobiet karmiących piersią, wówczas bowiem zapotrzebowanie na selen zwiększa się. Niedobór selenu stanowi również problem w przypadku niemowląt i dzieci – choć potrzebują go mniej niż dorośli, nie wszyscy najmłodsi mogą lub lubią jeść produkty bogate w ten pierwiastek.
Kiedy selenu jest za mało
Wśród objawów niedoboru selenu wskazuje się przede wszystkim na nieprzerwane uczucie zmęczenia, małą odporność na infekcje, kłopoty z potencją, opryszczkę czy stany zapalne skóry.
Na niedobór selenu narażone są przede wszystkim osoby cierpiące na ostre zapalenie trzustki, fenyloketonurię, reumatoidalne zapalenie stawów czy AIDS.
O suplementacji selenem powinni pamiętać palacze, ponieważ pierwiastek ten wykazuje działanie antynowotworowe. Ale zaleca się ją również w przypadku osób cierpiących na problemy z wchłanianiem składników znajdujących się w pokarmie, choroby serca, niepłodność i astmę.
Kiedy selenu jest za dużo
Z drugiej strony – należy liczyć się z tym, że nadmiar selenu może być równie niebezpieczny jak jego niedobór. Wyraźnym sygnałem wysyłanym przez organizm w celu ograniczenia selenu jest np. wypadanie włosów lub łamliwość paznokci. Prócz tego, wśród objawów nadmiaru tego pierwiastka wymienia się: nieprzyjemny „czosnkowy” zapach z ust, nadmierną potliwość, nerwowość i wahania nastroju. Medycyna zna też takie skrajne przypadki nadmiaru selenu jak uszkodzenie wątroby i anoreksja. Zespół tych objawów określany bywa mianem zatrucia selenem lub selenozą.
Mimo że selen pomaga w walce z nowotworami – w przypadku przyjmowania niekontrolowanych przez lekarza dawek dojść może do pojawienia się chorób nowotworowych lub pogorszenia stanu organizmu zaatakowanego przez raka.
By ustalić poziom tego pierwiastka w organizmie można wykonać badanie krwi pod kątem obecności selenu. Za każdym razem jednak najlepiej skonsultować potrzebę suplementacji z lekarzem. O ile spożywanie produktów bogatych w selen nie grozi nadmiarem pierwiastka – to w przypadku przyjmowania go w postaci tabletek, skutki mogą okazać się bardzo niebezpieczne.